Over het dorp Beugen

Waar een klein dorp groot in kan zijn. Beugen telt ongeveer 1.800 inwoners verdeeld over ongeveer 680 woonadressen. Een klein gemoedelijk dorpje in het midden van het Land van Cuijk. Qua oppervlakte is Beugen niet zo klein als het inwoneraantal doet vermoeden met haar bijna 11 vierkante kilometer grond. Samen met 10 andere dorpskernen maakt Beugen deel uit van de gemeente Boxmeer. Beugen kenmerkt zich door de prachtige natuur, leuke recreatiemogelijkheden, de faciliteiten in het dorp en de faciliteiten vlakbij het dorp.

Natuurgebieden De Vilt en De Maasheggen

Natuur is er volop in Beugen. Al fietsend of wandelend ontdekt u het oudste landschap van Nederland. Vlakbij de dorpskern van Beugen ligt het 27 hectare grote natuurgebied De Vilt. De Vilt wordt wel de natuurparel van Oost Brabant genoemd. Volgens de provincie is de Vilt “een van de veertig gebieden die representatief is voor het ontstaan van Noord-Brabant’. De Vilt is zo’n vijftienduizend jaar geleden ontstaan toen een Maasbocht afgesneden raakte van de stroom (die nu een twee kilometer verder naar rechts ligt). Deze Maasmeander – met zijn opvallende hoefijzervorm – is uniek in Noord-Brabant, aangezien andere Maasbochten slechts kunstmatig zijn afgesneden. Rondom De Vilt liggen prachtige weilanden en bossen, waar het aangenaam wandelen en recreëren is. Na een uitgebreide opknapbeurt die bijna drie jaar duurde, mag de Vilt zich nu met recht ‘natuurparel’ noemen, want de diverse wandelroutes en het prachtige natuurschoon maken het tot een schitterend natuurgebied.

De omgeving rondom Beugen is uitermate geschikt voor fietsen en wandelen. In de buurt vind u namelijk verschillende natuurgebieden met wandel- en fietsroutes langs mooie dorpjes en door prachtige natuur. U kunt bijvoorbeeld het natuurgebied De Maasheggen bezoeken, aan de rand van het dorp en de aangrenzende Maas. Over de vele wandel- en fietspaden kunt u in alle rust van de natuur genieten. De jachthaven is te vinden aan de nieuwe Maasarm tussen Beugen en Boxmeer.

Recreatie:

Bed & breakfast Huys Bougheim is gevestigd in het gezellige kleine centrum van Beugen. In het bed & breakfast kunt u heerlijk tot rust komen, het ontbreekt u aan niets.

Groepsaccommodatie “Het Vrijthof” is geschikt voor families, verenigingen, vriendengroepen en bedrijven tot 50 personen. Door de grote recreatieruimte, professionele keuken, de leuke zitjes en speelmaterialen, zijn er diverse mogelijkheden voor iedere leeftijdscategorie. De locatie is ook geschikt voor bruidsparen die in combinatie met Café-Eethuis-Zaal Het Posthuis, op loopafstand van Het Vrijthof, hun bruiloft willen vieren.

Groepsaccommodatie De Vilt en Ons Erf zijn 5-sterren accommodaties, landelijk gelegen aan de rand van natuurgebied De Vilt in een rustige mooie omgeving met veel fiets en wandelmogelijkheden. Het zijn 2 afzonderlijke sfeervolle en landelijke accommodaties. Ook zakelijk kunt u terecht bij deze groepsaccommodatie, bijvoorbeeld voor een vergadering, training, workshop of teambuilding.

Lodge Hoog Werveld in het prachtige natuurgebied De Vilt biedt overnachtingsmogelijkheden tot 6 personen.

Horeca:

Midden in de dorpskern naast de kerk vindt u Café-Eethuis-Zaal Het Posthuis. Daar kunt u terecht voor een heerlijke lunch of diner. Voor een feest kunt u terecht in de zaal, voor een avondje gezellig bijkletsen in de kroeg van Het Posthuis. En bij lekker weer is het heerlijk vertoeven op één van de twee grote terrassen van dit gezellig etablissement.

Tegenover Het Posthuis kunt u ook terecht op het terras van het Beugens Bakhuys. Een lekker kopje koffie, een knapperig vers broodje of iets uit de frituurpan: u vindt het hier allemaal.

Heeft u zin in een snelle hap? Dan kunt u dat behalve bij het Beugens Bakhuys ook vinden bij cafetaria Franny, aan de Dorpsstraat in Beugen, bij het plaatselijke voetbalveld van Vios ’38.

Kerk en Martinusmolen:

In Beugen zelf zijn verschillende bezienswaardigheden te bezoeken. Zo vinden we nog enkele oude kunstschatten in de – na de oorlog prachtig gerestaureerde – parochiekerk. De Maria Ten Hemelopneming kerk heeft in het koor nog enkele 16e-eeuwse muurresten. Er zijn in de kerk een twintigtal 19e-eeuwse heiligenbeelden aanwezig, waaronder dat van de Heilige Cunera. De kerk had een orgel van Franciscus Cornelius Smits uit 1840, maar dat werd in de oorlog in 1944 verwoest. Sinds 1963 heeft de kerk een Verschueren-orgel.

De Martinus molen, een zogeheten beltmolen, is een van de drie nog draaiende windmolens in de gemeente Boxmeer. De Martinus is in van 1866 tot 1868 gebouwd. De Martinus bleef in bedrijf tot 1955 en raakte daarna in verval, totdat de gemeente Boxmeer de molen in 1974 kocht om hem in 1978 te laten restaureren. In 1996 is de molen opnieuw gerestaureerd. De Martinus is op afspraak te bezichtigen.

In de omgeving:

Beugen ligt in het oosten van Brabant. Het ligt op 5 tot 10 km afstand van de provincies Limburg, Gelderland en de Duitse grens.

Op zoek naar een leuk winkelcentrum? Dan is Boxmeer op 3 kilometer afstand een optie. Een vergelijkbaar winkelcentrum is te vinden op zo’n 15 kilometer in Venray. Een iets groter winkelcentrum tref je aan op zo’n 25 kilometer van ons dorp in bijvoorbeeld Uden of Nijmegen.

Maar ook andere leuke uitjes zijn mogelijk binnen een straal van 15 kilometer. De prachtige Staatsbossen in Sint Anthonis zijn de moeite waard. De Overloonse Duinen, De Mookerheide en het Maas- en Peelliniepad zijn andere mooie wandel- en fietsgebieden rondom Beugen. Waterrecreatie is mogelijk bij natuur- en recreatiegebieden De Kuilen in Mill en De Kraaijenbergse Plassen.

En qua bezienswaardigheden is er voldoende te doen vlakbij Beugen. Denk hierbij aan het Oorlogsmuseum in Overloon, Cultureel centrum De Weijer in Boxmeer, en dierentuin Zoo Park in Overloon.

Evenementen zijn er ook voldoende. Van het Nederlands kampioenschap heggenvlechten, tot kermissen, het wielercriterium Ronde van Boxmeer. Van de Lindefeesten in Sambeek tot de Vierdaagse in Cuijk en Nijmegen. Golven kan op de golfbanen in Overloon en Afferden.

De historie van Beugen

Beugen bestaat al lang! De Romeinen legden hun wegen aan door Beugen richting Nijmegen. In het dorp zijn meerdere opgravingen gevonden met overblijfselen van bewoning uit de prehistorie en Romeinse tijd.

De geschreven geschiedenis begint pas in 1294. In 1320 was er al sprake van een windmolen, die toen eigendom was van Otto van Cuijk. Vanaf 1340 beschikte Beugen over een eigen schepenbank.

Omstreeks 1420 werd in Beugen een eenvoudig driebeukig parochiekerkje gebouwd. De kerk werd in 1879 gerestaureerd en kreeg toen gemetselde gewelven. In 1931-1932 werd de kerk sterk vergroot door Hendrik Christiaan van de Leur. Hiertoe werd een omgang achter het apsis gemaakt en ook werd een dwarspand toegevoegd, zodat de kerk een kruiskerk werd. Dit was de Maria Ten Hemelopneming kerk.

Tot 1942 maakte Beugen deel uit van de gemeente Beugen en Rijkevoort. In dat jaar werd deze gemeente gesplitst en kwam Rijkevoort bij de gemeente Wanroij, om in 1994 eveneens bij de gemeente Boxmeer te worden gevoegd.

De naam Beugen is afgeleid van ‘Beughem’ (of ‘Bougheim’) wat de omschrijving is voor een nederzetting (‘heim’) in de ‘bocht’ van de Maas. De oudste schriftelijke vermelding stamt uit 1294. Toen was de spelling: Boghene. Ook de benamingen Boghen, Boeghen en Bughine kwamen in latere documenten voor.

Het oorspronkelijk grondgebied besloeg 1057 hectare en omvatte een smalle strook die doorliep van de Maas tot bijna aan het dorp Wanroij en die een aantal buurtschappen omvatte, waaronder Startwijk, Helbroek, Toven, Walsert, Papenvoort, Rijkevoort, Hoogeind en Laageind. De structuur van de secundaire wegen toont dit nog aan. Deze komen voorbij Walsert en Laageind uit op de doorgaande wegen naar Wanroij, respectievelijk Haps.

Beugen was de hoofdkern en de buurtschap Rijkevoort ontwikkelde zich, als ontginningsdorp, uiteindelijk eveneens tot een zelfstandig kerkdorpje.

De kerk werd echter in 1944 door de bezetter opgeblazen. Het schip en de toren gingen verloren. Van 1955-1957 werd een nieuwe toren gebouwd die leek op zijn voorganger, maar forser werd, en ook de kerk werd vergroot en de zijbeuken werden breder gemaakt. Architect was wederom H.C. van de Leur. De vernieuwde kerk werd in 1955 ingezegend.

Landbouw werd vooral langs de Maas bedreven maar, naarmate de ontginningen vorderden, ook meer en meer in de broekgebieden ten westen van het dorp. Een extra probleem was het voorkomen van grote ijzeroerbanken in de bodem, wat een slechte afwatering veroorzaakte. Daarom verwijderde men de oersteen, die gebruikt werd als bouwmateriaal en als ijzererts. Op basis daarvan ontstonden kleine ijzersmelterijen. Ook werd het erts tot in de 19e eeuw uitgevoerd naar ijzergieterijen, zoals die van Tegelen. In Beugen zelf waren veel smederijen, die hang- en sluitwerk en siersmeedwerk voor muurankers en hekken produceerden.

In 1785 telde Beugen en Rijkevoort ongeveer 1000 inwoners, in 1900 waren dat er 1631. In 1942 waren het er 2561.

Tot halverwege de twintigste eeuw kruiste, op het grondgebied van Oeffelt, de Maaslijn het Duits Lijntje. Dit punt werd Kruispunt Beugen genoemd.

In 2008 werd begonnen met de aanleg van een groot bedrijventerrein, Sterckwijck geheten, tussen de snelweg A77 en de kom van het dorp. Dit grootschalige terrein is gerelateerd aan de plaats Boxmeer en hier is ook het Boxmeerse Maasziekenhuis en het ROC De Leigraaf geprojecteerd.